Είμαστε στο καλοκαίρι. Είναι η εποχή, κατά την οποία η καλλιέργεια του μαρουλιού παρουσιάζει τα μεγαλύτερα προβλήματα. Η πιο δύσκολη εποχή για την παραγωγή μαρουλιού λόγω ζέστης είναι από τα τέλη Μαΐου έως αρχές Αυγούστου.
Το μαρούλι είναι φυτό που θέλει αρκετή δροσιά. Οι άριστες θερμοκρασίες για την ανάπτυξή του είναι μόλις 15-18 oC. Σε θερμοκρασίες μεταξύ 21-27 oC, το μαρούλι μεγαλώνει και μπορεί να ξεβλαστήσει, παράγοντας σπόρο. Σε ακόμα μεγαλύτερες θερμοκρασίες, οι διαδικασία αυτή θα γίνει πολύ γρήγορα: αν είναι ποικιλία που σχηματίζει καρδιά, δεν θα σχηματίσει και θα πάει κατ’ ευθείαν για λουλούδι.
Παρ’ όλα αυτά, το μαρούλι μπορεί να ανεχθεί λίγες μέρες θερμοκρασιών κοντά στους 30 oC, με την προϋπόθεση τα βράδια να είναι δροσερά, με την θερμοκρασία να πέφτει κάτω από τους 20 oC. Τα πιο ευαίσθητα στην ζέστη μαρούλια είναι του τύπου iceberg και οι ρωμάνες (τα κοινά Ελληνικά μαρούλια). Τα πιο ανθεκτικά είναι αυτά που έχουν ξεχωριστά φύλλα, όπως οι λόλες ή τα μαρούλια με φύλλα τύπου βελανιδιάς (oak leaf).
Πώς παράγουμε μαρούλια το καλοκαίρι;
Για επιτυχημένη καλλιέργεια μαρουλιών το καλοκαίρι, ο παραγωγός πρέπει να χρησιμοποιήσει έναν συνδυασμό επιλογής ανθεκτικής στην ζέστη ποικιλίας, σκίασης, καλλιεργητικών τεχνικών και περιοχής όπου θα καλλιεργήσει. Ούτε όλα τα μαρούλια είναι κατάλληλα για καλλιέργεια το καλοκαίρι, ούτε όλες οι περιοχές.
Ανθεκτικές ποικιλίες
Πρώτα απ’ όλα, διαλέγουμε ποικιλίες ανθεκτικές στην ζέστη. Μερικές τέτοιες ποικιλίες είναι:<
- Ρωμάνες
- Iceberg
- Butterhead (Γαλλικές σαλάτες)
- Ofelia: Σκούρα πράσινη, πολλές ανθεκτικότητες και στο tip burn
- Batavia (λόλες και άλλες)
Επιλογή περιοχής
Οι καλύτερες περιοχές για την καλλιέργεια μαρουλιών το καλοκαίρι είναι σε κάποιο υψόμετρο, πχ πάνω από 600-700 m. Σε αυτές τι περιοχές, το βράδυ η θερμοκρασία πέφτει συχνά στους 20 oC ή εκεί γύρω. Όπως αναφέρθηκε πριν, το μαρούλι αντέχει καλύτερα την ζέστη της ημέρας, αν το βράδυ η θερμοκρασία πέφτει κάτω από τους 20 oC. Παράδειγμα τέτοιας περιοχής είναι το οροπέδιο της Τριπόλεως.
Σκίαση
Από παλιά γνωρίζαμε ότι τα μαρούλια το καλοκαίρι ευνοούνται από την σκίαση. Πχ. Πολλοί τα καλλιεργούν ανάμεσα στις ελιές, ώστε να σκιάζονται, ειδικώς το μεσημέρι.
Το καλοκαίρι η ηλιακή ακτινοβολία φθάνει το μεσημέρι κάπου γύρω στα 2.000 μmol / s·m2. Όμως, ο φωτοσυνθετικός μηχανισμός του μαρουλιού κορένεται κάπου κάτω από τα 800 μmol / s·m2 . Η επί πλέον των 800 ηλιακή ακτινοβολία μετατρέπεται σε θερμότητα. Γι αυτό, τα φύλλα των μαρουλιών είναι πολύ πιο ζεστά από τον αέρα, ειδικώς αν δεν έχουν αρκετό νερό να εξατμίσουν και να δροσιστούν.
Εδώ, ας σημειώσουμε ότι τα σκούρα και ειδικότερα τα κόκκινα μαρούλια, ζεσταίνονται περισσότερο από τα ανοιχτόχρωμα.
Θερμοκρασίες σε ανοιχτό αγρό και κάτω από σκίαση
Η λύση είναι να σκιάσουμε τα μαρούλια απλώνοντας από πάνω ένα ειδικό δίκτυ σκίασης. Συνήθως επιλέγουμε δίκτυ σκιάσεως περίπου 50%. Το πιο συνηθισμένο δίκτυ έχει χρώμα πράσινο. Όμως, τα άσπρα και ειδικότερα τα μεταλιζέ αλουμινίου είναι ακόμα καλύτερα, καθώς αντανακλούν μεγάλη ποσότητα ακτινοβολίας και έτσι θερμαίνονται λιγότερο από τα πράσινα.
Κάτω από το δίκτυ σκίασης, το έδαφος παραμένει αρκετά πιο δροσερό την ημέρα, όπως φαίνεται στο διάγραμμα. Η μέγιστη θερμοκρασία εδάφους ήταν ακόμα και 3,4 oC χαμηλότερη, ενώ η θερμοκρασία των φύλλων μέχρι 2,5 oC χαμηλότερη.
Όταν επιλέγουμε δίκτυ σκιάσεως, προσπαθούμε να βρούμε μία ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη να σκιάσουμε τα μαρούλια για να μένουν δροσερά και στο να έχουν αρκετό φως για να μεγαλώσουν.
Για να αντέχουν καλύτερα στις ζέστες τα μαρούλια, πρέπει να μεγαλώνουν γρήγορα και χωρίς διαλείμματα. Έτσι, πρέπει:
- Η μεταφύτευση να γίνεται απόγευμα και, όπως πάντα, να έχουν ποτισθεί καλά από πριν τα σπορόφυτα στους δίσκους.
- Να ποτίζονται κάθε μέρα, όχι υπερβολικά αλλά αρκετά ώστε να μη ξεραίνεται το χώμα (π.χ. >75% υδατοϊκανότητας, αναλόγως του εδάφους)
- Να τα έχουμε εφοδιασμένα ικανοποιητικώς με άζωτο (χωρίς υπερβολές, όμως).
- Γενικώς, ο,τιδήποτε στρεσάρει τα μαρούλια (έλλειψη στοιχείου, νερού, νερό με μεγάλη αγωγιμότητα, πολύς άνεμος), το λιγότερο που θα κάνει είναι τα μαρούλια πιο σκληρά και πικρά.
- Ακόμα και το pH του εδάφους μπορεί να έχει επίπτωση: τα μαρούλια είναι πιο χαρούμενα με pH μεταξύ 6,0 και 6,7.
- Το καλοκαίρι πάντα φυτεύουμε τα μαρούλια πολύ πιο πυκνά από τον χειμώνα! Έτσι, κρατούν δροσιά και το ένα σκιάζει το άλλο.
Με λίγα λόγια:
Για να μπορέσουμε να φτιάξουμε μαρούλια το καλοκαίρι, επιλέγουμε πρώτα απ’ όλα ανθεκτική ποικιλία. Μετά φροντίζουμε να τα σκιάζουμε, ειδικώς από τον μεσημβρινό ήλιο και δημιουργούμε συνθήκες για να μεγαλώνουν συνεχώς και γρήγορα. Φροντίζουμε να μη μείνουν ούτε μία μέρα χωρίς νερό.
Αναδημοσίευση από: laxanokipos.com