Μικρά Περιβόλια

Δεν είναι δύσκολο να σας πιάσει απελπισία για το μέλλον του περιβολιού σας. Το κτήμα σας είναι μικρό, δεν έχετε ούτε έκταση, ούτε χρήματα να αγοράσετε εκείνες τις καταπληκτικές μηχανές που σπέρνουν, φυτεύουν, μαζεύουν αυτομάτως. Πώς να ανταγωνισθείτε τους ξένους; Οι εισαγωγές θα μας πνίξουν όλους. Θα μείνουμε χωρίς δουλειά.

Μη απελπίζεστε. Οι μεγάλες και αυτόματες μηχανές είναι εντυπωσιακές και οι δημοσιογράφοι πάντα θα τις παρουσιάζουν, καθώς κερδίζουν δημοσιότητα. Δεν έχουν εμπειρία από παραγωγή και αυτό που τους ενδιαφέρει είναι τα κλικ στους ιστότοπούς τους ή οι πωλήσεις των περιοδικών και εφημερίδων.

Δεν θέλω να σας φάω τον χρόνο προσπαθώντας να σας πείσω ότι το μέλλον δεν είναι μόνον μηχανήματα και τεράστια κτήματα. Σε πολύ πιο εξελιγμένες χώρες, με τεράστια χωράφια κι εκεί μέλλον δεν έχουν μόνον αυτά. Στις ΗΠΑ, πολλοί, μα πολλοί αγρότες ζουν από μικρές εκτάσεις, λίγα στρέμματα. Υπάρχουν αγρότες που ζουν καλά με 4 έως 16 στρέμματα.

Όσο αναπτύσσεται μία χώρα, τόσο καλύτερο μέλλον έχουν οι μικρές μονάδες. Οι καταναλωτές αρχίζουν να δίνουν προτεραιότητα στην ποιότητα και όχι στις τιμές. Η άμεση επαφή με τον παραγωγό τους δίνει εμπιστοσύνη στα προϊόντα και φρεσκάδα.

Πρόκειται για ένα μοντέλο παραγωγής που ταιριάζει κοντά στις πόλεις και κοντά στους καταναλωτές, όπως πχ στα νησιά μας. Δεν είναι μοντέλο κατάλληλο για ένα κτήμα στο τέρμα του πουθενά. Τα παρακάτω ισχύουν όταν είστε κοντά στους πελάτες σας.

Βεβαίως, όταν πας να ζήσεις από μικρά χωράφια, πρέπει οι καλλιέργειές σου να είναι πολύ μα πολύ αποτελεσματικές. Είναι απαραίτητο πριν την καλλιέργεια να έχει προηγηθεί πολύ σκέψη και μελέτη. Βασικές ερωτήσεις στις οποίες πρέπει να απαντήσει ο παραγωγός είναι:

1. Τι είδη ζητάει η τοπική αγορά, καταναλωτές, αλλά και εστιατόρια; Στα τουριστικά νησιά, είναι σημαντικότερο το τι θέλουν τα εστιατόρια, παρά οι καταναλωτές. Βρείτε τους σεφ (άντε ιδιοκτήτες) και ρωτήστε τους τι αγοράζουν και τι δεν βρίσκουν.
2. Ποια από αυτά τα είδη παράγονται σε μικρό διάστημα; Ψάξτε για είδη που σας δίνουν απόδοση σε 30 – 60 ημέρες, από την στιγμή που θα μπουν στο χωράφι.
3. Ποια έχουν την μεγαλύτερη απόδοση ανά τετραγωνικό μέτρο; Στην αρχή, δείτε ποια είδη έχουν μεγαλύτερη αξία παραγωγής. Όταν είστε πιο έμπειροι, στοχεύετε στα είδη που δίνουν το μεγαλύτερο μικτό κέρδος.
4. Ποια είδη μπορείτε να βάλετε στο χωράφι τις περισσότερες φορές κάθε χρόνο;

Στον ακόλουθο πίνακα, βλέπετε είδη που προτείνουμε για καλλιέργεια και είδη που καλό είναι να αποφεύγετε αν έχετε μικρό περιβόλι:

Όταν προσδιορίσετε αυτά τα είδη που θα καλλιεργήσετε, θα πρέπει να προγραμματίσετε την παραγωγή έτσι ώστε και να έχετε τις μεγαλύτερες δυνατόν αποδόσεις, αλλά και να βελτιστοποιήσετε το βασικότερό σας κόστος, που συνήθως είναι η εργασία.

Βελτιστοποίηση παραγωγής

Με την εμπειρία σας, αλλά και την εμπειρία των άλλων παραγωγών της περιοχής, επιλέγετε, σε συνεργασία με τον τεχνικό σας σύμβουλο (γεωπόνο) τις πιο αποδοτικές ποικιλίες για την περιοχή σας και την εποχή που παράγετε.

Σχεδιάζετε, επί χάρτου, την αμειψισπορά. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα, που από την εμπειρία μου, δεν του δίνουν σημασία οι παραγωγοί.

Στα πλαίσια του δυνατού, απολυμαίνετε, τουλάχιστον μία φορά στα 4 χρόνια, το έδαφος, δηλαδή, κάθε χρόνο απολυμαίνετε το ¼ του κτήματός σας.

Χρησιμοποιήστε μαύρη εδαφοκάλυψη για να εξουδετερώσετε τα ζιζάνια.

Λίπασμα, πότισμα, φυτοπροστασία, δεν είναι θέματα του παρόντος. Αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι αν απολυμαίνετε, κάνετε αμειψισπορά και επιλέγετε καλλιέργειες που αποδίδουν σε 30-50 μέρες, έχετε πολύ λιγότερες ανάγκες για φυτοφάρμακα ή εντομοκτόνα.

Βελτιστοποίηση Εργασίας

Η εργασία είναι το μεγαλύτερό σας κόστος, αν υπολογίσετε και την προσωπική σας εργασία.

Ειδικώς στα μικρά περιβόλια, αυτός είναι ο λάθος τρόπος! Δεν λέω να πληρώνετε βασιλικούς μισθούς, αλλά οι 2-3 εργάτες που έχετε πρέπει να πληρώνονται ικανοποιητικά για να μπορείτε να περιμένετε απόδοση και ενδιαφέρον.

Όμως, τα σημαντικότερα βήματα για την μείωση του εργατικού σας κόστους είναι στα χέρια σας! Ο τρόπος που θα οργανώσετε την δουλειά μπορεί να διπλασιάσει εύκολα τις ανάγκες σε εργάτες, άρα και κόστος.

Διαρρυθμίστε το περιβόλι έτσι ώστε η δουλειά να είναι όσο πιο εύκολη και ξεκούραστη γίνεται:

• Αφήστε ευρύχωρους διαδρόμους για να περνούν άνετα οι εργάτες και να υπάρχει χώρος για τον εξοπλισμό που κουβαλούν μαζί, όπως και για τις κλούβες που βάζουν την σοδειά.
• Προβλέψτε χώρο αναπαύσεως με σκιά κοντά.
• Προβλέψτε πόσιμο νερό κοντά. Να μη πηγαινοέρχονται μεγάλες αποστάσεις για να πιουν νερό.
• Δώστε στο προσωπικό 2-3 φορές την ημέρα από ένα σνακ με αρκετές θερμίδες, αλλά μικρό μέγεθος, όπως σοκολάτα ή κρουασάν.
• Φροντίστε να έχετε πλήρη σειρά μικροεργαλείων, μηχανικών ή χειρός για όλες τις δουλειές, όπως:

o   Σκαπτικά μεγάλα και μικρά

o   Σπαρτικές χειρός

o   Μικροεργαλεία εξειδικευμένα για κάθε περίσταση

o   Συλλεκτικές μηχανές και εξοπλισμό

o   Κατάλληλα καρότσια για να μεταφέρουν εύκολα την σοδειά.

o   Εξοπλισμό και μικροεργαλεία που διευκολύνουν το πλύσιμο και την συσκευασία της σοδειάς

• Αποκτήστε ψυκτικό θάλαμο. Ο ψυκτικός θάλαμος, πέρα από την βελτίωση της ποιότητας και διατηρησιμότητας της παραγωγής, επιτρέπει να κανονίζετε με χρονική άνεση τις εργασίες του περιβολιού.

Είναι δύσκολο να υπερβάλλω πόσο τα παραπάνω ρίχνουν το κόστος παραγωγής! Μία πλήρης σειρά απαραίτητων εργαλείων μπορεί να λιγοστέψει την ανάγκη για εργάτες κατά έναν ή δύο, στοιχίζοντας πολύ λιγότερο από ό,τι ένας εργάτης για ένα χρόνο.

Πωλήσεις

Δεν είναι μόνον οι μεγάλες αγροτικές εκμεταλλεύσεις που έχουν πλεονεκτήματα, είναι και τα μικρά περιβόλια. Ειδικότερα, στην επαφή με τον καταναλωτή, ο μικρός παραγωγός μπορεί να έχει πολύ μεγάλο πλεονέκτημα.

Ο μικρός παραγωγός έχει λίγους πελάτες και, έτσι, γι’ αυτόν ο κάθε πελάτης είναι πολύτιμος. Δείξτε το αυτό μιλώντας ελεύθερα μαζί του, ρωτώντας τον για την άποψή του, τι θέλει και δεν βρίσκει, τι παράπονα έχει.

Οι μεγάλοι παραγωγοί ή τα Super Markets δεν μπορούν να το κάνουν αυτό. Ακόμα και αν έχουν προσλάβει πολλούς πωλητές, αυτοί δεν έχουν αρμοδιότητα να αποφασίζουν. Το πολύ θα υποσχεθούν να μεταφέρουν το παράπονο ή την επιθυμία. Δεν μπορούν να γνωρίζουν αν θα γίνει αποδεκτό. Εσείς μπορείτε αμέσως να λύσετε το θέμα, καθώς εσείς είστε αυτός που αποφασίζει.

Μιλήστε με τους πελάτες σας για να τους παρουσιάσετε πώς παράγετε, πόση προσοχή δίνετε στα φάρμακα η την λίπανση. Καλέστε τους να έρθουν στο χωράφι να δουν την παραγωγή! Έτσι, θα τους δέσετε μαζί σας. Όταν σας βλέπουν στην λαϊκή οι καταναλωτές, όταν επισκέπτεστε το εστιατόριο πρέπει ο πελάτης σας να σας βλέπει σαν έναν γνωστό ή καλύτερα σαν φίλο.

Ενημερωθείτε

Τέλος, είναι σημαντικό να ενημερώνεστε για τα επιχειρηματικά θέματα που αφορούν το περιβόλι σας, όσο μικρό κι αν είναι.

Σε αυτό σίγουρα φταίει το ότι στις Γεωπονικές μας σχολές τα επιχειρηματικά θέματα είναι υποβαθμισμένα και, σαν συνέπεια, οι φυσικοί τεχνικοί σύμβουλοι των αγροτών τα υποβαθμίζουν και αυτοί.

Στον ιστότοπο του Λαχανόκηπου υπάρχουν πολλά επιχειρηματικά θέματα γραμμένα σε απλή γλώσσα. Επισκεφθείτε τον!